Terugblik conferentie 2022

Vrienden van Kohlbrugge confereerden in Vianen

Het was een stralende zaterdag op 14 mei 2022. Voor het eerst sinds 11 mei 2019 kon de conferentie van de ‘Vrienden van dr. H.F. Kohlbrugge’ weer in levenden lijve plaatsvinden in de prachtige Grote Kerk van Vianen. Een kerk met historie, want op zondag 29 juni 1856 werd het voor de eerste maal in ons vaderland aan Kohlbrugge toegestaan om te preken vanaf een hervormde kansel. Dit geschiedde in Vianen en de preekstof was uit Genesis 3.

Een deel van de huidige vrienden verzamelde zich tussen twaalf en een uur. En al snel waarde de vreugde van herkenning en herinnering, onder de klanken voortgebracht door organist dhr. P.W. van de Wege, rond. Er werd gesnuffeld bij de boekentafel, keurig verzorgd door Boekhandel Smit uit Gouda, en koffiegedronken tot om 13.00 uur iedereen hartelijk werd verwelkomd door de dagvoorzitter ir. en theol. cand. H. Ottema. Het dagthema was: ‘Houvast in onzekere tijden’. Nadrukkelijk stond hij stil bij de absentie van de administratrice mevr. G.M. van Ommen-Middelkoop vanwege een ernstige ziekte. Hij gedacht de fam. Van Ommen dan ook in zijn gebed. Over en weer werd een groet gebracht.

De conferentie werd geopend met het zingen van Psalm 27: 1, 3 en 7 in de berijming van 1967, gevolgd door het gebed waarin de dankbaarheid jegens God de hoofdtoon voerde. De schriftlezing was uit Romeinen 6: 1 t/m 14, heenwijzend naar de lezing door dhr. H. Boele. Daarna volgde de altijd weer indrukwekkende herdenking van de ontslapenen, voor zover hun namen aan het bestuur waren bekendgemaakt. Na het verzoek om zo mogelijk te gaan staan, werden uit onze vriendenkring genoemd:

mw. G. Weegink-Kampman te Katwijk
mw. W. van der Vliet-van Wakeren te Veenendaal
mw. Mudde te Putten
dhr. W. Nobel te Krimpen aan den IJssel
dhr. L. van der Hoek te Zeist
dhr. D. Maat te Sint-Johannesga
dhr. J.T. van den Berg te Nunspeet
ds. J. de Haan te Katwijk
mw. F.A. Odink te Dedemsvaart
dhr. G. Siemons te Steenwijk
dhr. W. Andeweg te Zuid Beijerland
dhr. P.W. Meerkerk te Gouda
ds. D. Heikoop te Nieuwegein
ir. L. van der Waal te Ridderkerk
mw. A. Veenstra-Borger te Harkema
dhr. J.G. Booms te Houten
dhr. C. Ravensbergen te Katwijk
prof. dr. W. Balke te ’s-Gravenhage
dhr. G. Dankers te Gouda
ds. E. Bouman te Katwijk
dhr. M.J. Flink te Hilversum
dhr. D. van Santen te Delft
ds. A.A. Floor te Barendrecht
mw. A. van der Glas te Heerenveen
dhr. A. Matze te Nootdorp
mw. L. Dubbeldam-Hollander te Gouda
ds. R.H. Kieslamp te Lienden
ds. B.A. Dubbeldam te Gouda
ds. W. van den Hul te Amersfoort
mw. A. van Woudenberg-Nijkamp te Voorthuizen
mw. M. de Vries-Sterrenburg te Nunspeet
ir. B.J. van der Vlies te Maartensdijk
dhr. E.J. Pieters te Beetsterzwaag
dhr. G.J. van de Beek te Rotterdam
dhr. C.A. de Gelder te Alblasserdam
ds. I. Hoornaar te Ermelo
dhr. J.H. Minck te Dordrecht
dhr. W.P. Goedegebuure te Sint-Annaland
mw. C.A. de Koning-Trouwborst te Ommen

Na een moment van eerbiedige stilte zong men gezamenlijk het oude Gezang 112 ‘Een naam is onze hope, een grond heeft Christus’ Kerk’ met als ontroerend slot ‘Geef dat in Uw genade, o God, ook eenmaal wij langs Uwe lichte paden, gaan tot der zaal’gen rei!’.

Sprekers deze middag waren dhr. H. Boele en ds. dr. H. Klink. Het thema van de lezing van dhr. Boele was ‘Kohlbrugge, schatgraver in de Romeinenbrief, het zoeklicht over Romeinen 6’. Dr. Klink sprak over ‘De boodschap van Pavel Florenskij voor de kerk van nu’.

Kern van de lezing van dhr. Boele was dat Kohlbrugge niet alleen de beroemde komma ontdekte in Romeinen 7:14 maar ook het enorme belang van het woordje ‘is’ in Romeinen 6:6. Daar staat niet dat de oude mens mee gekruisigd wórdt, maar juist dat hij mee gekruisigd ís. In een doorwrocht betoog legde hij de nadruk op het perfectum in Kohlbrugges leer van de oude en nieuwe mens en het in Christus geheiligd zijn.

Ronduit verrassend was de lezing van dr. Klink over Florensky (de naam eindigend op y, gelet op de uitspraak), een in Nederland nagenoeg onbekend gebleven godgeleerde. (Opmerkelijk dat dr. W. Aalders in zijn nagelaten schrifturen zijn naam noemde!) Pavel Alexandrovich Florensky (1882-1937) was een exacte wetenschapper met een zeer universele, vooral technische kennis. Hij werd een Russisch-orthodoxe theoloog, priester en filosoof die onder het atheïstische communistische regime werd gefusilleerd. Dr. Klink schilderde zijn leven en de zoektocht van zijn ziel naar de kennis van de waarheid en de werkelijkheid, welke hij uiteindelijk door de korst, de schors van de Godsvervreemding heen, vond in God en in de vleesgeworden Christus. Met als een van de hoogtepunten diens Samuëlservaring. De biografie van Florensky riep tijdens het referaat bij de hoorders herinneringen aan de levensweg van Aurelius Augustinus en Blaise Pascal op. Aan het slot van de actueel getoonzette lezing klonk een ontroerend gedicht over de vredige rust in God, opgedragen door Florensky aan zijn bijna zesjarige zoon.

De beide referaten zullen in de komende tijd worden opgenomen in ‘Ecclesia’.

Na de lezingen en de mededelingen, o.a. over een mooi legaat dat besteed zal worden aan een project waarbij diverse werken van dr. W. Aalders met uitgebreid commentaar en annotatie worden gepubliceerd, volgde de gebruikelijke collecte die € 392,10 opbracht. In de pauze was er ruimte voor ontmoeting en koffie of thee. In een gezellige sfeer werd heel wat afgepraat, terwijl de organist het moment met mooie muziek omlijstte.

Na de pauze was er gelegenheid tot het stellen van vragen. Het werd een levendige discussie over de afsterving van de oude mens en de opstanding van de nieuwe mens, over een vermeende afnemende belangstelling voor het werk van Kohlbrugge – of is het juist andersom, over de inspiratiebronnen van Florensky, over de invloed van de nieuwere Paulusvisie en over de vraag wanneer een mens nu een christen is. Wellicht komen de opmerkingen in de toekomst in ons mooie orgaan ‘Ecclesia’ aan bod.

Na het dankgebed door de voorzitter zongen de aanwezigen als slotlied ‘Jezus, leven van mijn leven, Jezus, dood van mijne dood’ (NHB Gezang 49: 1, 3 en 4). En weer is er een geslaagde conferentiemiddag voorbij, met dank aan alle medewerkers, bezoekers en betrokkenen in een gastvrije kerkruimte. We zien uit naar de publicatie van de lezingen.

Ten overvloede: mijn aantekeningen als dagschrijver (BHW) heb ik uitgewerkt met die van vriend Stam. Vandaar ons beider auteurschap.

Katwijk Z-H

Ds. dr. B.H. Weegink

Ds. P.J. Stam